In de meeste organisaties worden medewerkers beoordeeld door hun direct leidinggevende. En dat vraagt nog al wat van de manager: hij/zij moet kunnen observeren, relevante van niet-relevante zaken kunnen onderscheiden, observaties kunnen wegen en vervolgens ook nog goed kunnen terugkoppelen. Bij al die processen liggen fouten en vergissingen op de loer.
Mensen zijn slechte waarnemers, zo blijkt keer op keer. Daarom zouden we het beoordelen van medewerkers beter niet aan onze managers kunnen overlaten.
Er zit een zéér groot verschil tussen enerzijds de objectieve werkelijkheid op basis van kwaliteit en kwantiteit van iemands werk, en anderzijds hoe managers daarover oordelen, blijkt uit onderzoek. Uit ander onderzoek blijkt dat tot wel 62 procent van de variantie in beoordelingsscores toe te schrijven is aan beoordelingsfouten. Moeten we beoordelingen dan maar niet meer aan de manager overlaten? Kan de medewerker beter zichzelf beoordelen? Nee, dat ook weer niet.
Medewerkers blijken nog veel minder in staat hun eigen prestaties goed in te schatten. Ongeveer twee derde van de medewerkers overschat zijn eigen prestaties (ruim). En het goede nieuws: je kunt managers wel trainen in beter beoordelen, zo toont een derde onderzoek aan. Al heeft het in zo’n training niet veel zin om te proberen hun denkfouten af te leren. Die raak je namelijk niet zomaar kwijt. Wat beter helpt: een helder raamwerk voor de observatie aanbieden.
De manager is zeker geen perfecte beoordelaar. Als er objectieve, kwantitatieve criteria zijn, hebben die de voorkeur. Maar die zijn er lang niet altijd. Vanuit zijn rol en positie is de direct leidinggevende niet alleen de aangewezen, maar ook de beste persoon voor de beoordeling van een medewerker. Al is extra training daarbij zeer welkom, zeker als managers in zo’n training een goed referentiekader krijgen aangereikt.
Bron: Management Team. Hun artikel is gebaseerd op: ‘Hoe zit dat nu eigenlijk? Feiten en fabels in management’, een boek geschreven door Joost Ardts, global director talent & management development bij Unit4.